Redden wat van waarde is: webarchivering van XS4ALL-homepages (1993-2000)
Redden en blijvend bewaren van 3.500 cultuurhistorisch waardevolle XS4ALL-homepages uit de periode 1993-2000.
Digitaal erfgoed
XS4ALL is een van de oudste en grootste internetproviders van Nederland. Veel internetpioniers bouwden hier hun eerste homepage. Deze vroege websites uit de begintijd van het Nederlandse web (1993-2000) markeren de overgang van papier naar webpublicaties en waren broedplaatsen van digitale innovatie. Kortom, belangrijk digitaal erfgoed dat niet verloren mag gaan. Met dit project wil de Koninklijke Bibliotheek (KB) zoveel mogelijk van deze homepages blijvend bewaren. Deze “webwiegedrukken” of “webincunabelen” worden toegevoegd aan de webcollectie van de KB met gearchiveerde websites van nationaal cultuurhistorisch belang, zodat zoveel mogelijk informatie beschikbaar blijft voor toekomstige generaties, onderzoekers en andere geïnteresseerden.
Bewaren van topstukken
NOV 19 | Het doel van de KB is om de belangrijkste homepages uit de vroegste periode van het Nederlandse web te redden voor toekomstige generaties, onderzoekers en andere geïnteresseerden. De huisgemaakte homepages waren broedplaatsen van digitale innovatie. Veel van wat we nu als een vanzelfsprekend en onlosmakelijk deel van onze digitale samenleving zien, zoals interactieve sites en social media, was daar al in de kiem aanwezig in de vorm van chatgroepen, fora en de eerste blogs. Ongeveer 3.000 XS4ALL-homepages dateren van voor de eeuwwisseling. Daar zitten echte digitale topstukken tussen, zoals de Stone-Age Computer uit 1993, het virtuele huis van Liesbet uit 1995 en de Nederlandse versie van de Hamster Dance, een van de eerste internetmemes. Ook de unieke virtuele metro van De Digitale Stad (DDS), die nooit eerder is gearchiveerd, zal door de KB bewaard worden.
Resultaten
Het project is afgerond (april 2021). Uit 18.848 XS4ALL homepages is een collectie van de vroegste, meest bijzondere of juist erg kenmerkende Nederlandse homepages samengesteld. Een digitaal geboren webcollectie met unieke bronnen van het Nederlandse vroege web. Dit digitale erfgoed is interessant voor iedereen met interesse in recente Nederlandse digitale geschiedenis en internetcultuur, en voor onderzoekers van het innovatiegeheugen van Nederland.
De collectiebeschrijving XS4ALL-homepages is gepubliceerd. Hierin lees je meer over de historische context, onderzoeksmethode en de geselecteerde sites en topstukken.
Projectupdates
MAART 22 | Video-drieluik
In een video-drieluik, vertelt Kees Teszelsky (conservator digitale collecties van de KB, de nationale Bibliotheek) over het belang van webarchivering, de verschillende webcollecties van de KB en de wettelijke en technische uitdagingen.
Deel 1: Het verleden van webarchivering bij de KB
Kees legt uit waarom het zo belangrijk is dat we oude websites bewaren.
Deel 2: Webarchivering bij de KB vandaag de dag Over de verschillende webcollecties van de KB, waaronder de unieke verzameling van homepages uit de beginperiode van het Nederlandse web.
Deel 3: De toekomst van webarchivering Over wettelijke beperkingen en technische uitdagingen van webarchivering.
MEI 22 | Het digitale verleden van Nederland
Voor het event SIDN Inspire, werd in het kader van 35 jaar .nl een video gemaakt waarin Kees Teszelszky vertelt over het digitale verleden van Nederland.
NOV 22 | Webcollectie UNESCO werelderfgoed
Bijzonder nieuws: de XS4ALL homepages webcollectie is uitgeroepen tot UNESCO werelderfgoed! Het is de eerste webcollectie ter wereld die deze status krijgt en wordt onderdeel van het Memory of the World-register. Lees meer