Terug naar overzicht

Terugblik 2018: Responsible AI & baanbrekende projecten 

SIDN fonds ondersteunt innovatieve internetprojecten met maatschappelijk impact. Projecten die bijdragen aan een sterker internet, sterkere internetgebruikers of projecten die internet inzetten om een maatschappelijk doel te bereiken. We blikken graag met je terug op het afgelopen jaar!

“Het maatschappelijke debat raakte in 2018 regelmatig aan de kern van onze doelstellingen. Met het Cambridge Analytica schandaal, de GDPR en ruim aandacht voor blockchain, Artificial Intelligence, online privacy en veiligheid, was 2018 een enerverend internet jaar.” Valerie Frissen, directeur SIDN fonds

39 projecten van start!

Een sterk internet voor iedereen, dat is waar SIDN fonds voor staat. Projecten komen in aanmerking voor financiële ondersteuning als zij een bijdrage leveren aan (een van) onze doelstellingen. In 2018 gingen er 39 projecten met steun van SIDN fonds van start.

Afhankelijk van de fase waarin een project zich bevindt, onderscheiden we Pioniers- en Potentials projecten. Pioniers zijn gericht op de uitwerking van een goed idee (bijdrage van maximaal 10.000 euro). Potentials richten zich op de doorontwikkeling of opschaling van een bestaand prototype (bijdrage van maximaal 75.000 euro). Daarnaast ondersteunt het fonds ook wetenschappelijk onderzoek (tot een maximum van € 200.000,-).

In 2018 waren er twee aanvraagrondes voor innovatieve internetprojecten en 1 call voor wetenschappelijk onderzoek. Er zijn 222 aanvragen ingediend, waaruit 39 projecten zijn gehonoreerd: 22 Pioniers, 16 Potentials en 1 wetenschappelijk onderzoeksproject. In totaal is een bedrag van € 1.472.947 toegekend. 

Jaarverslag2018 1

Jaarthema 2018: Responsible AI

In 2018 stond Responsible AI als jaarthema centraal. SIDN fonds speelt hiermee in op het maatschappelijke debat over internetontwikkelingen waarvan grote impact wordt verwacht. Responsible AI gaat over de inzet van artificiële Intelligentie zonder de menselijke maat uit het oog te verliezen. Over de gevolgen voor mens en maatschappij en over de vraag hoe we zorgvuldig en verantwoordelijk kunnen omgaan met data en algoritmes. Aanvragers werden nadrukkelijk uitgenodigd om op dit thema in te dienen (Pioniers en wetenschappelijke onderzoeksprojecten konden in 2018 alleen binnen het jaarthema aanvragen).  

“AI kan het leven makkelijker, efficiënter, veiliger, gezonder en duurzamer maken. Maar AI roept ook veel vragen op over de impact op de samenleving en verhouding tussen mens en technologie. Hoe zorgen we voor goede randvoorwaarden?” Mieke van Heesewijk, programmamanager SIDN fonds

Er zijn 7 Responsible AI projecten toegekend, waaronder 1 wetenschappelijk onderzoeksproject. De projecten dragen bij aan de doelstellingen Empowerment van de internetgebruiker en Tech for Good.

De Responsible AI projecten zijn:

  • Alliantie voor AI Nederland - Platform om samen te werken aan verantwoorde ontwikkeling en inzet van AI (Empowerment van de internetgebruiker).

  • Good AI for Good - Manifest tegen focus op winstmaximalisatie bij AI (Empowerment van de internetgebruiker).

  • AI AI Barbie - Ontwikkeling van kaders voor verantwoord gebruik van AI in speelgoed (Empowerment van de internetgebruiker).

  • Morele Mario - Ontwikkeling van een Super Mario omgeving om te testen hoe veilig en controleerbaar je AI algoritmes zijn (Empowerment van de internetgebruiker)

  • Moral AI-gency: Ethical Guidelines for AI in Finance - Ontwikkeling van een toepasbaar ethisch handelingskader voor het verantwoord gebruik van AI binnen de financiële sector (Tech for Good).

  • Artificiële intelligentie (AI) in de spreekkamer - Ontwikkeling van richtlijnen voor verantwoorde en verantwoordelijke toepassing van AI in de spreekkamer (Tech for Good).

 Wetenschappelijk onderzoek:

Naast de Responsible AI projecten, kwamen er ook veel aanvragen voor AI for Good projecten binnen. Deze projecten zetten AI specifiek in ten gunste van het maatschappelijk belang, bijvoorbeeld binnen de zorg of het onderwijs. 

Jaarverslag2018 2

In totaal werden er verdeeld over de drie doelstellingen (Versterking van het internet, Empowerment van de internetgebruiker en Tech for Good) 16 AI for Good projecten ondersteund: 

  • CrimeBusterBot - Ontwikkeling van een tool om met inzet van machine learning malafide websites op te sporen, winnaar SIDN fonds Pioniersprijs – Dutch Open Hackathon (Versterking van het internet). 

  • Bursting the Bubble - Met behulp van AI worden tekst- en beeldpublicaties in kaart gebracht, zodat er meer inzicht komt in hoe het nieuws wordt belicht in verschillende media (Empowerment van de internetgebruiker).

  • Transparant AI - Ontwikkeling van een prototype om het gebruik van data en AI in bedrijfsprocessen transparant te maken (Empowerment van de internetgebruiker).

  • BotsUp - Ontwikkeling van een online game waarmee kinderen hun eigen robotjes trainen en kennis maken met AI (Empowerment van de internetgebruiker).

  • DIY-AI - Ontwikkeling van een doe-het-zelf AI kit, waarmee je zonder technische kennis aan de slag gaat met AI en LEGO (Empowerment van de gebruiker).

  • Verdachte EPD bewerkingen - Voorkomen van onterechte inzage in het EPD door inzet van AI (Tech for Good).

  • SIGNS Messenger - Ontwikkeling van een AI-tool waarmee mensen met autisme beter kunnen communiceren met hun omgeving (Tech for Good).

  • Persoonlijke en precieze prostaatkankerzorg met AI - Ontwikkeling van beslissings-ondersteunende software t.b.v. de behandelkeuze bij prostaatkanker (Tech for Good). 

  • Hart van Nederland - Inzet van AI voor beter hartonderzoek en hulp aan patiënten door je hartslag te delen met de wetenschap (Tech for Good).

  • PERioperative Surgical infeCtiOn PrEdiction (PERISCOPE) - Voorspellen en voorkomen van infecties na operaties met AI (Tech for Good). 

  • LUNA de opvoedrobot - Onderzoek naar potentiële opvoedondersteuning van een robot/social agent voor ouders met een licht verstandelijke beperking (Tech for Good). 

  • Screening op scoliose met artificial intelligence - Screening op scoliose (wervelkolom afwijkingen bij kinderen) met behulp van AI (Tech for Good). 

  • Journalist Navigator - Inzet van AI om een adresboek voor journalisten te realiseren, zodat zij de juiste expertise slimmer en sneller kunnen ontsluiten (Tech for Good)

  • Opschaling PoliFLW.nl - Uitbreiding van PoliFLW.nl, waar dankzij machine learning technieken data van meer dan 800 lokale partijen en politici doorzoekbaar is (Tech for Good).

  • Project Tigrinya - Ontwikkeling van een methodiek om met behulp van AI (commercieel onaantrekkelijke) talen te kunnen digitaliseren (Tech for Good). 

  • Algo-Rhytmics: Een nieuwe muzikale AI - Onderzoek naar de ontwikkeling die AI kan brengen voor de muziekbeleving (Tech for Good). 

Een sterk internet & sterke gebruikers

Onze eerste twee doelstellingen gaan over een sterk internet en sterke gebruikers. SIDN fonds ondersteunt projecten die het internet versterken, bijvoorbeeld op het gebied van security, open data en privacy. Maar ook projecten die de bewustwording over het internet vergroten en internetgebruikers uitrusten met de kernvaardigheden om zich vrij en veilig op internet te kunnen bewegen. Zo zetten we ons in voor een sterk internet en sterke internetgebruikers. In 2018 hebben we op dit vlak 20 projecten gehonoreerd. 11 AI projecten (zie hierboven) en daarnaast nog 9 aanvragen uit de open call:

Versterking van het internet:

Empowerment van de internetgebruiker: 

  • Hackshield - Cybercrime game voor kinderen van 10-12 jaar.

  • ByteMe! - Interactief theater in de klas (bij middelbare scholen) over online privacy. 

  • De Creatieve Code: van lespakket naar learning community - Uitrol van de leerlijn creatief programmeren in heel Nederland.

  • MySensorData - Ontwikkeling van een app die je controle geeft over de sensordata van je mobiele telefoon (winnaar SIDN fonds Pioniersprijs - Dag van de Domeinnaam).

Jaarverslag2018 3

Tech for Good 

Het stimuleren van creatief en innovatief gebruik van internet om maatschappelijke impact te realiseren (bijvoorbeeld op het gebied van inclusie, zorg, democratie of duurzaamheid) is onze derde doelstelling. Veel van de AI for Good projecten (die hierboven al aan bod kwamen) vallen binnen deze categorie. Daarnaast zijn in 2018 ook onderstaande projecten gehonoreerd:

Meer impact door kennisdeling

Naast financiële ondersteuning biedt SIDN fonds ook een waardevol (kennis)netwerk. We stimuleren kennisdeling onder andere door projecten en relevante organisaties bij elkaar te brengen. Dit faciliteren we via netwerkbijeenkomsten met collega projecten en inhoudelijke kennissessies waar experts ingaan op relevante onderwerpen. In 2018 organiseerden we een sessie over open source software (governance, licensering en verdienmodellen) en stond er een bijeenkomst over vervolgfinanciering op het programma. Daarnaast maken we gebruik van een eigen online kennisplatform om informatie met elkaar te delen.

Projecten hebben vaak ook behoefte aan meer specifieke expertise uit ons netwerk. In 2018 is daarom een pilot gestart waarbij lopende projecten door middel van vouchers expertise kunnen inhuren op het gebied van juridische vraagstukken, organisatievragen, communitybuilding of propositieontwikkeling.

Jaarverslag2018 4

In de spotlights

In 2018 zagen we diverse projecten terug in de media en op evenementen. Ook werden er weer opvallend veel prijzen en awards in de wacht gesleept! 

  • Media-aandacht In 2018 was er regelmatig media-aandacht voor ondersteunde projecten zoals CrimeBusterBot, Cyberwerkplaats, Make Media Great Again, Whitebox, FutureNL, IRMA, HackYourFuture en Bloqhouse. Vanuit het fonds communiceren we ook zoveel mogelijk via onze eigen kanalen over projecten. Denk aan projectupdates in demaandelijkse e-mail nieuwsbrief en het delen van berichten via onze social media kanalen.  

  • Evenementen & bijeenkomsten Verschillende projecten hebben zich via SIDN fonds op externe bijeenkomsten en evenementen gepresenteerd, waaronder Hacktalk, Human Side of Blockchain, Amsterdam Privacy Conferentie, ECP Jaarcongres en SIDN Connect.

  • Prijzen & Awards Net als in 2017, werden er ook in 2018 een groot aantal projecten genomineerd of onderscheiden met een award. Voorbeelden zijn de ISOC Award voor Let’s Connect, de Nederlandse Privacy Award en Brouwer Award voor IRMA, de TIMMIE Awards voor zowel FutureNL als The Things Network en de Computable Startup van het jaar award voor Winq. Daarnaast werd Otly! Geselecteerd voor de Growth Track accelerator van het Think Forward Initiative (TFI).

  • SIDN fonds Pioniersprijzen Om goede ideeën de kans te geven hun concept verder uit te werken, stelde SIDN fonds op drie events de SIDN fonds Pioniersprijs beschikbaar. De winnaars van de Dutch Open Hackathon en de Tech for Good Hackathon (respectievelijk CrimeBusterBot en Trackback) en het beste idee van de Dag van de Domeinnaam (My Sensor Data), mochten deze prijs in ontvangst nemen en zijn met steun van het fonds als Pionier van start gegaan.   

  • Internet Scriptieprijzen In 2018 werden de Internet Scriptieprijzen (waarvan SIDN fonds een van de initiatiefnemers is) voor de derde keer uitgereikt. De SIDN fonds prijs voor de beste scriptie op het gebied van internet & maatschappij ging naar Sal Hagen (UvA) voor zijn scriptie 'Here I Am, Praying to an Egyptian Frog. Exploring Political Fluidity on 4chan/pol/'. De scriptie gaat over het fenomeen dat afwisselend ‘alt-rechts’, boze blanke mannen, nativisme of populisme wordt genoemd en een grote invloed heeft op de politiek over de hele wereld. Timo Korstenbroek (VU) ontving een eervolle vermelding voor zijn scriptie over ditzelfde thema. 

Jaarverslag2018 5

2019: Start van een nieuwe werkwijze

SIDN fonds is sinds de opening van de eerste call in 2015 inmiddels stevig geworteld als internet fonds. Om nog meer impact te realiseren stappen we in 2019 over op een nieuwe werkwijze. SIDN fonds blijft innovatieve internetprojecten en wetenschappelijk onderzoek ondersteunen. Wat verandert is dat we vanaf de tweede helft van 2019 van plan zijn om met een meer programmatische invulling van start te gaan. 

“SIDN fonds heeft opnieuw aangetoond relevante en in het oog springende projecten te ondersteunen die bijdragen aan een open, vrij en sterk internet voor iedereen. Het bestuur ziet met vertrouwen uit naar de vernieuwde aanpak voor 2019.” Eddy Schuyer, voorzitter bestuur SIDN fonds

Meer weten over SIDN fonds in 2018? Bekijk het complete bestuursverslag en de samengevatte balans en staat van baten en lasten.