Valerie Frissen (directeur SIDN fonds): ‘Naast grotere internetprojecten die al een bewezen potentie hebben, investeren we ook in prille ideeën. Met de pionierssteun kunnen projecten aan de slag met bijvoorbeeld de eerste ontwikkeling van (technische) proof of concepts. Zoals bij alle innovaties wordt lang niet alles een succes, maar het komt zeer regelmatig voor dat pioniersprojecten doorgroeien naar andere of vervolgprojecten en heel wat impact weten te realiseren. Dat maakt de pionierssteun voor ons een interessant en waardevol instrument.’ Nieuwsgierig naar opvallende pioniersprojecten bij SIDN fonds? In dit artikel hebben we 10 inspirerende voorbeelden geselecteerd.
Een aanvraag indienen voor financiering van een pioniersproject (max 10.000,- ) kan het hele jaar door. Heb je (of ken je iemand met) een goed idee? Aanvragen zijn welkom!
1. Hackshield Future Cyber Heroes – Kinderen worden cyber agents
SIDN fonds is een van de founding partners van Hackshield Future Cyber Heroes. Een zeer energiek en ambitieus project om kinderen cyberweerbaar te maken. Via de online game leren kinderen hoe cybercrime werkt en wat ze er zelf aan kunnen doen, maar ook hoe ze anderen zoals hun ouders hiermee kunnen helpen. De game is gratis en vrij van kidsmarketing. Met steun van SIDN fonds ontwikkelden ze in 2017 de allereerste versie, waarna het project vaker is ondersteund en uiteindelijk is uitgegroeid tot het succesverhaal dat het nu is. Door samenwerking met gemeenten, politie, scholen en bibliotheken worden steeds meer kinderen bereikt. De teller staat inmiddels op ruim 65.000 cyberagents en 89 aangehaakte gemeenten. In oktober lanceerden ze Hackshield voor volwassenen en tijdens de week van de mediawijsheid werd voor het eerst de desinformatie game Hackshield in de bieb gespeeld. Meer info: https://joinhackshield.nl/
2. PublicRoam – Veilige wifi voor iedereen
PublicRoam is een initiatief gebaseerd op Eduroam en Govroam, beiden al jaren succesvol in gebruik binnen het hoger onderwijs en de overheid om veilig te internetten. PublicRoam wil veilige open wifi mogelijk maken voor iedereen. Met een pioniersbijdrage onderzochten ze de haalbaarheid om aan de bestaande PublicRoam toepassing een laagdrempelig, gebruiksvriendelijk en betrouwbaar VPN toe te voegen. Conclusie: technisch geen probleem, maar zonder robuust verdienmodel onmogelijk om gratis aan te bieden. Het project leidde echter wel tot een nieuw project: Veilig open wifi voor de bieb. Hiermee hopen we de verspreiding van PublicRoam op openbare plekken verder aan te jagen. In 2020 won PublicRoam de Nederlandse Privacy Award, in 2021 ontvingen ze aanvullende steun via Techneut zoekt Ontwerper om de tool verder te verbeteren en inmiddels zijn 431 locaties aangesloten. Meer info: https://publicroam.nl
3. Alliantie voor AI Nederland – Verantwoorde inzet van AI
SIDN fonds is founding partner van Alliantie voor AI Nederland (ALLAI). AI biedt enorme kansen, maar brengt ook uitdagingen en risico’s met zich mee. Het is van groot belang dat AI op een verantwoorde manier wordt ontwikkeld en ingezet, zowel vanuit technisch, maatschappelijk als ethisch perspectief. Daarvoor is samenwerking op alle niveaus en tussen alle belanghebbenden cruciaal. ALLAI Nederland lanceerde in 2018 hun platform waar alle maatschappelijke spelers (overheid, wetenschap, bedrijfsleven, maatschappelijke organisaties) samenkomen om te werken aan Responsible AI. Het resultaat van onze relatief kleine bijdrage is groot: ALLAI richtte zich als eerste onafhankelijke organisatie in Europa volledig op Responsible AI en staat inmiddels nationaal en internationaal op de kaart. In 2020 steunde SIDN fonds ook het project Responsible AI en corona, dat resulteerde in een overzicht en beoordeling van gebruikte AI in corona tijden. Meer informatie: https://allai.nl
4. CSEM in Chatgroepen – Meldpunt voor kinderporno in appgroepen
SIDN fonds steunde het pioniersproject CSEM in chatgroepen van het Expertisebureau Online Kindermisbruik. Het Meldpunt Kinderporno bestond er al voor belastend materiaal van kinderen op websites, maar de steeds vaker binnenkomende meldingen van kinderporno in chatgroepen konden ze niet oppakken. Met het opzetten van een meldpunt specifiek voor chatgroepen, heeft dit project hier verandering in gebracht. Het meldpunt is sinds eind augustus 2020 live. Het Meldpunt Kinderporno pakt de meldingen op en bestrijdt de verdere verspreiding van dit materiaal op het openbare internet. In samenwerking met de politie wordt er gekeken naar de opsporing van slachtoffers en daders. Daarnaast zijn er ook gifjes voor jongeren ontwikkeld, die ze in dezelfde groep terug kunnen sturen om aan te geven dat het niet ok is dit materiaal te delen. Meer info: https://www.meldpunt-kinderporno.nl/kinderporno-in-appgroep-melden/
5. Why I like green – Over data, privacy en identiteit
Why I like Green is een artistiek onderzoek naar de toekomst van data, privacy en identiteit. Projectleider Julia Janssen dook in de profielen van Facebook en of die wel kloppen. Facebook verzamelt jarenlang data via het eigen platform en plug-ins op websites en zet dit in voor gepersonaliseerde advertenties en content. Zo denkt Facebook dat Julia geïnteresseerd is in de kleur groen. Waar ze het profiel op baseren, welke data ze gebruiken en combineren en hoe het algoritme werkt, is onbekend. Voor de virtuele Dutch Design Week 2020 bedrukte Julia duizenden pingpongballetjes met stukjes informatie en was ze te gast bij de VPRO talkshow De Slag om het Internet. Eerder ontwikkelde Julia ook het boek ‘One Click’ (een boek met 835 privacyverklaringen die je met 1 klik accepteert – onderdeel van het pioniersproject The Attention Fair uit 2017), waar (inter)nationaal veel aandacht voor is. Meer info: https://julia-janssen.nl/whyilikegreen.html
6. Appt App – Hoe toegankelijk is jouw app?
Stichting Appt wil ervoor zorgen dat niet alleen websites, maar ook apps toegankelijk worden voor iedereen. In 2020 steunden we pioniersproject Appt – App toegankelijkheid Training. Met deze app kunnen mensen met een visuele beperking, maar ook ergotherapeuten en appontwikkelaars een training volgen om de functionaliteiten van een schermlezer optimaal te leren benutten. Vanuit de hoek van de appontwikkelaars en organisaties was er zoveel interesse, dat het pioniersproject in 2021 leidde tot twee vervolgprojecten: App voor bevorderen training en bewustzijn toegankelijkheid (verdere doorontwikkeling van de app, inclusief meer focus op professionals/ontwikkelaars) en het Meldpunt ontoegankelijke apps, waar apps gemeld kunnen worden die niet toegankelijk zijn, zodat Stichting Appt contact kan opnemen met de ontwikkelaar om deze te helpen de app toegankelijker te maken. Meer info: https://appt.nl
7. DIVD – De vrijwillige brandweer van het internet
SIDN fonds heeft met een pioniersbijdrage een kickstart gegeven aan de professionalisering van het Dutch Institute for Vulnerability Disclosure (DIVD). De vrijwilligers van DIVD maken onze digitale wereld veiliger door het internet te scannen op kwetsbaarheden in digitale systemen en die te melden, zodat ze worden verholpen. Ze bundelen de krachten van onderzoekers om kwetsbaarheden op te sporen en aan te pakken, zoals bijvoorbeeld die in Citrix servers begin 2020 en de Kaseya hack in 2021. Daarnaast hebben ze regels opgesteld voor het omgaan met gevoelige informatie, verzorgen ze trainingen voor jonge onderzoekers en gaan ze samenwerkingsverbanden aan met andere organisaties die kwetsbaarheden kunnen oplossen. Onlangs zagen we DIVD ook terug in de uitzending ‘Gehackt en gegijzeld’ van Zembla waar DIVD vertelde over het aantonen opsporen van kwetsbaarheden bij vitale Nederlandse organisaties. Meer info: https://www.divd.nl
8. Waaromkiesjij.nl – Breek uit je (politieke) bubbel
Een open, publiek debat is een van de belangrijkste elementen van een gezonde democratie. Dit vindt steeds meer online plaats, waar (net als in de fysieke wereld) mensen met verschillende achtergronden en opvattingen elkaar moeilijker kunnen vinden. Dit project wilde het publieke debat stimuleren en bood met het online platform Waaromkiesjij.nl, Nederlandse kiezers voorafgaand aan de Tweede Kamerverkiezingen van 2020 de mogelijkheid om uit hun bubbel te stappen. Op basis van politieke voorkeur werden deelnemers (anoniem) gekoppeld aan mensen met een tegengestelde voorkeur om in 1-op-1 chats over stellingen in discussie te gaan. Maar liefst 330.000 mensen braken uit hun bubbel via deze ‘politieke speeddate’ en er was landelijke media-aandacht voor het initiatief met artikelen in verschillende kranten en televisie-items waaronder het NOS Journaal. Meer info: https://waaromkiesjij.nl
9. The Green Web Foundation – Naar een duurzaam internet
The Green Web Foundation stimuleert de transitie naar een duurzaam internet. Dit doen ze door informatie over hosters en datacenters te ontsluiten die op groene energie draaien. Zowel via de Green Web Directory (database met meer dan 500 hosters in 64 landen) als via de browser add-ons waarmee website bezoekers direct zien of deze groen wordt gehost. Via de onderliggende API worden dagelijks 10 miljoen checks gedaan en dit aantal blijft stijgende. Ook wordt het systeem steeds vaker gebruikt voor wetenschappelijk onderzoek. In 2020 steunden we het pioniersproject om de API voor real-time checks te verbeteren en een aparte API voor niet real-time bulkverzoeken te realiseren. The Green Web Foundation in vervolgens in contact gekomen met onder andere Internet Society Foundation, waarvan ze een grant ontvingen om verder te kunnen professionaliseren. Meer info: https://www.thegreenwebfoundation.org
10. Skills Dojo – Digitale missies voor kinderen
SkillsDojo is een online platform voor kinderen van 6 t/m 12 jaar met missies die de ontwikkeling van deze 21e eeuwse vaardigheden op een speelse wijze stimuleren. In 2016 steunden we de start van dit initiatief met een pioniersbijdrage voor een proof of concept. De eerste missievideo’s werden ontwikkeld die kinderen thuis of op school kunnen uitvoeren. Deze waren al snel meer dan 3200 keer bekeken en zorgden voor ruim 1500 volgers op social media. Reacties van kinderen, leerkrachten en ouders waren zo enthousiast dat het project in 2017 een vervolgfinanciering kreeg voor de doorontwikkeling naar een volwaardig platform en de ontwikkeling van 8 nieuwe lesseries. In 2019 ontwikkelde SkillsDojo met onze steun nogmaals 3 nieuwe missies over ethiek van kunstmatige intelligentie, data en democratie en in 2021 4 lesseries over deepfakes en nepnieuws. Skills Dojo werkt samen met andere relevante partijen en zijn vanaf 2021 onderdeel van NBD Biblion, waardoor ze nog meer bereik kunnen realiseren. Meer info: https://www.skillsdojo.nl
Alle door SIDN fonds ondersteunde pioniers bekijken? Check het projectoverzicht op onze site.
Ben je ook aan het pionieren en nieuwsgierig naar de mogelijkheden? Een aanvraag indienen kan doorlopend. Klik hier voor meer info.