Terug naar overzicht

Al makend leren over kunstmatige intelligentie, data en democratie

  • 10 januari 2021
  • Eva de Valk

Article in English Kinderen leven in een wereld die in toenemende mate wordt beïnvloed door kunstmatige intelligentie. Maar hoe werkt kunstmatige intelligentie precies, en wat betekent dat voor onze samenleving? SkillsDojo laat kinderen met doe-, maak- en programmeerprojecten kennismaken met kunstmatige intelligentie en nadenken over de gevolgen hiervan.

7skillsdojo 880

In groep vier van de basisschool ging de zoon van Jeroen Storm vlot door de lesstof heen. Storm en zijn vrouw gingen daarom – met toestemming van school – op zoek naar extra lesmateriaal om hem uit te dagen. De twee besloten te zoeken naar programma’s voor digitale vaardigheden. “Want hoewel technologie een enorme impact heeft op onze samenleving en ons dagelijks leven, wordt er op scholen nog maar weinig aandacht aan besteed,” aldus Storm. 

Storm en zijn vrouw werken beiden in de wereld van onlineonderwijs: hij als techneut en zij als docent psychologie aan de Open Universiteit. Omdat ze geen geschikt lesmateriaal konden vinden voor hun zoon, besloten ze dat daarom zélf te ontwikkelen. Ze maakten een serie video’s in combinatie met zelf te printen opdrachten, waarmee hun zoon zelfstandig mee aan de slag kon. Toen andere ouders en docenten geïnteresseerd waren, stelden ze het materiaal kosteloos beschikbaar. Met steun van het SIDN fonds groeide hun initiatief uit tot SkillsDojo: een openbaar platform met praktische videolessen over technologie voor kinderen tussen tien en veertien jaar oud.

Zelf aan de slag

In de lesseries over kunstmatige intelligentie, data en democratie maken kinderen kennis met de technologie en dilemma’s van kunstmatige intelligentie. De kinderen worden uitgedaagd om zelf aan de slag te gaan met programmeren en, gaandeweg, na te denken over de maatschappelijke impact van kunstmatige intelligentie. “We hebben aandacht voor wat er kan misgaan, maar we houden het luchtig,” zegt Storm. “We laten bijvoorbeeld zien dat datasets vooroordelen kunnen bevatten: als jij niet van rijpe bananen houdt zul je daarvan waarschijnlijk minder plaatjes opnemen in een dataset dan iemand die rijpe bananen juist heerlijk vindt.”

SkillsDojo wil kinderen laten zien dat technologie niet een statisch gegeven is, maar dat ze er zelf mee aan de slag kunnen. In de eerste serie maken kinderen onder meer een chatbot om pizza’s te bestellen, een moodmeter die emoties kan herkennen en een aanbevelingsprogramma voor boeken. Er wordt daarbij gebruikgemaakt van Cognimates, een programmeeromgeving gebaseerd op Scratch. In de tweede serie ontwikkelen de kinderen zelf een dataset en staan ze stil bij de gevoeligheden die daarbij komen kijken. De derde serie daagt kinderen uit om na te denken over hun ideale online platform en maken ze een eerste ontwerp.

De programma’s van SkillsDojo kunnen door de kinderen zelfstandig thuis of op school in klasverband kunnen worden uitgevoerd. De series over kunstmatige intelligentie zijn nu zo’n tienduizend keer bekeken, het hele platform zit op 220.000 weergaven per jaar. “Tijdens de coronacrisis zijn de cijfers omhoog geschoten,” zegt Storm.

Samenwerking met NBD Biblion

Per 1 januari 2021 is SkillsDojo overgenomen door NBD Biblion, een samenwerkingsverband van Nederlandse openbare bibliotheken. Storm: “Onze lesseries worden onderdeel van het dienstenpakket voor openbare bibliotheken en mediatheken. Want op bibliotheken wordt naast gewone geletterdheid steeds meer aandacht besteed aan digitale geletterdheidVeel bibliotheken hebben mediacoaches in dienst, die scholen ondersteunen. Zij kunnen met onze lesseries aan de slag. We gaan via bibliotheken ook een toolkit aanbieden met onze werkbladen, Microbits en bijpassende boekenlijsten.” 

Met NBD Biblion wil SkillsDojo de lespakketten verder ontwikkelen en opschalen. Een belangrijke technische stap is om het platform modulair te maken. “Nu moet je stap voor stap door een hele missie heen,” zegt Storm. “Door de missies aan te bieden in losse blokken kunnen kinderen, docenten of mediacoaches er makkelijker een onderdeel uit plukken en er op hun eigen manier mee aan de slag.” Daarnaast wil Storm SkillsDojo interactiever maken. “We krijgen regelmatig enthousiaste mails van kinderen die willen laten zien wat ze hebben gemaakt,” vertelt Storm. “Daarom willen we een functionaliteit aan ons platform toevoegen waarop kinderen hun creaties kunnen uploaden.” 

Dit project kreeg steun van SIDN fonds en Adessium Foundation in het kader van de gezamenlijke call ‘Publieke waarden in een digitale samenleving’ in 2019. Lees meer over het thema Publieke waarden.

Bekijk de complete artikelenreeks over de Publieke waarden projecten.